H ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Η ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

ΥΠΟ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ
_________________________________________________________________

            Στη σημερινή εποχή μας γνωρίσαμε δύο βασικά συστήματα που επεκράτησαν σε Δύση και Ανατολή. Ο δυτικός ατομικισμός (φιλελευθερισμός) και ο ανατολικός κολεκτιβισμός (κομμουνισμός). Κυρίαρχη θέση παντού κατέχει το κεφάλαιο και η διαφορά ευρίσκεται στο ποιός το διαχειρίζεται. Στην δύση, στον καπιταλισμό (capital=κεφάλαιο) το κεφάλαιο κινείται σχεδόν ανεξέλεγκτα, με τη θεωρία της ελεύθερης αγοράς, το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, χωρίς κρατική παρέμβαση με την ρύθμιση της λεγομένης αοράτου χειρός, αλλά τελικά  καταλήγει σε λίγους, τους πλούσιους, και αγνοεί την φτώχεια των περισσοτέρων ανθρώπων. Στην Ανατολή αντίθετα το κεφάλαιο κρατικοποιείται σύμφωνα με τις απόψεις του Κ.Marx γι’ αυτό και καλείται μαρξισμός ή κομμουνισμός που είναι η αντίδραση στον καπιταλισμό και ενδιαφέρεται περισσότερο για το κοινωνικό σύνολο. Πιό διακριτική κρατική παρέμβαση στα οικονομικά δρώμενα, έχουμε με το λεγόμενο σοσιαλισμό.

            Στο βάθος όμως και τα δύο ανωτέρω συστήματα είναι γεννήματα της ίδιας δυτικής μεταφυσικής, αφού ο K.Marx ήταν Γερμανοεβραίος, μεγαλωμένος στη Δύση της προτεσταντικής κυρίως ηθικής, όπως απέδειξε ο Max Weber.

            Στην εποχή μας πριν είκοσι περίπου χρόνια, γνωρίσαμε πρώτα την κατάρρευση του κομμουνισμού κυρίως στην τότε λεγόμενη Σοβιετική Ένωση. Στα εβδομήντα περίπου χρόνια που επεκράτησε ο μαρξισμός στη Σ.Ε. κυριαρχούσε η εξουσία του κράτους, το αδηφάγο κράτος, στην κοινωνική και οικονομική ζωή των ανθρώπων, μάλιστα δε είχε μετατραπεί σε κοσμοθεωρία δεμένη με τον γνωστό «Ιστορικό υλισμό» με κατοχυρωμένη συνταγματικά την αθεΐα, πάνω στον Ορθόδοξο κυρίως λαό της, με τις γνωστές φυσικά διώξεις και όχι μόνον! Και μετά από τη Σ.Ε. τη μητρόπολη του κομμουνισμού, επήλθαν οι ίδιες συνέπειες και στα λοιπά λεγόμενα ανατολικά κράτη, όπου παντού είδαμε τη κυριαρχία του κράτους να υπονομεύει την ελευθερία του ανθρώπου. Ενώ ο λαός πεινούσε και ζούσε έστω και ακούσια κάποια ακτημοσύνη, οι άρχοντες πλούτιζαν και ζούσαν αλαζονικά σε  μεγαλόπρεπα ανάκτορα.

           

Πρόσφατα είδαμε και βλέπουμε την κατάρρευση του καπιταλισμού, στη μητρόπολη του φιλελευθερισμού, στην Αμερική. Είδαμε  την αποτυχία της ιδεολογίας του κεφαλαίου, με παγκόσμια εμβέλεια πλέον και συνέπειες που ακόμα δεν τις έχομε αντιληφθεί πλήρως. Είδαμε την «αόρατη χείρα» να δημιουργεί «φούσκες» και να αγνοεί τη φτώχεια των ανθρώπων. Είδαμε κρατική παρέμβαση για να διασωθεί το σύστημα και κυρίως οι Τράπεζες! Το πάθος της φιλαργυρίας δημιούργησε άκρατο πλουτισμό και φαινόμενα ανεξέλεγκτων καταστάσεων που απειλούν την ανθρωπότητα σε μια άνευ προηγουμένου οικονομική ύφεση. Τη παραμονή των Χριστουγέννων του 2008 συνελήφθη: «o κ. Μάντοφ, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς υψηλής τεχνολογίας Nasdaq, έχαιρε φήμης και πλούτου χάρη στις διασυνδέσεις του, με το επινοητικό μάρκετινγκ και την προσεκτικά επιμελημένη εικόνα του, και βρέθηκε στο επίκεντρο απάτης ύψους 50 δισ. δολαρίων. Πολλοί πάμπλουτοι και «ψαγμένοι» επενδυτές και μεγάλα διεθνή τραπεζικά ιδρύματα από ολόκληρο τον κόσμο έπεσαν στην παγίδα του κ. Μάντοφ, καθώς πίστεψαν πως ο διακεκριμένος χρηματιστής της Wall Street είχε ανακαλύψει την επενδυτική στρατηγική που θα τους απέφερε ελκυστικές αποδόσεις ακόμη και σε πτωτική αγορά, εκτιμά σε άρθρο του το BBC.»

Συμπέρασμα:
            Και τα δύο παραπάνω συστήματα είναι γεννήματα του σύγχρονου μηδενισμού. Απέτυχαν είτε διότι κατέφευγαν στον άκρατο καταναλωτισμό, είτε διότι δεν σεβάστηκαν το λαό και δεν νοηματοδότησαν τη ζωή του με διαχρονικές αξίες.

            Δεν θα είχαν αποτύχει τα ανωτέρω συστήματα, αν υπήρχε  ο συνδυασμός  αγάπης και ελευθερίας και με αποφυγή της φιλαργυρίας.  Ελευθερία του ατόμου χωρίς την αγάπη προς τους αδελφούς, οδήγησε στον άκρατο φιλελευθερισμό (καπιταλισμός) και η αγάπη του συνόλου χωρίς την ελευθερία του προσώπου κατέληξε στον άκρατο κολεκτιβισμό (κομμουνισμός).

Υπάρχει κανένα άλλο καλύτερο σύστημα;

            Κατ’ αρχήν οποιοδήποτε σύστημα, όσο τέλειο και αν είναι δεν θα πετύχει ποτέ, αν δεν το υλοποιούν καλοί εκτελεστές. Αυτή είναι η Αχίλλειος πτέρνα όλων των συστημάτων. Αντιθέτως, ένα μέτριο σύστημα, αλλά με καλούς εκτελεστές, θα έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Άρα το θέμα δεν είναι η αλλαγή συστήματος, όσο η αλλαγή νοοτροπίας, συμπεριφοράς των ανθρώπων που το χειρίζονται. Βέβαια αν το σύστημα είναι άδικο, θα αποτύχει από μόνο του.

Και τώρα υπάρχει λύση, ή ελπίδα αλλαγής;

            Ναι εφ’ όσον υπάρξει αλλαγή νοοτροπίας και δοθεί έμφαση στην παιδεία, να δημιουργήσει ανθρώπους-πολίτες «καλούς κ’αγαθούς». Πολίτες υπεύθυνους, να μην φοροδιαφεύγουν, να είναι νομοταγείς, να σέβονται τους θεσμούς και τον πλησίον τους, ιδίως τους αδυνάτους. Υπάρχει τρόπος να γίνει αυτό;

            Εμείς οι Έλληνες έχουμε το μεγάλο προνόμιο να είμαστε απόγονοι μεγάλων και παγκοσμίου ακτινοβολίας προγόνων. Από την αρχαιότητα μάθαμε ότι «πάσα επιστήμη χωριζομένη αρετής, πανουργία εστί».  Η αναζήτηση της Αλήθειας, ήταν το μέλημα του Πυθαγόρα, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Σωκράτη και άλλων προγόνων μας. Αυτή την Αλήθεια κήρυξε και φανέρωσε ο Απόστολος των Εθνών στην Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα και από τότε έχουμε το Χριστιανισμό στην πιό γνήσια και Ορθόδοξη  μορφή στο κόσμο. Σε αυτό βέβαια συντέλεσαν τα Ιερά Ευαγγέλια που γράφηκαν στην  Ελληνική γλώσσα και οι μεγάλοι πνευματοφόροι Πατέρες της Εκκλησία μας, που ανεφάνησαν σε κάθε χρονική  περίοδο της ιστορίας μας, ώστε να έχουμε σήμερα αυτήν την  Ορθόδοξη Παράδοση.

Πως βοηθά η Ορθόδοξη Παράδοση!

            Η Ορθόδοξη διδασκαλία απάντησε στα βασικά προβλήματα των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων για το τι είναι ο άνθρωπος και ποιός ο προορισμός του.

 Έθεσε προορισμό πρωτάκουστο για τα παγκόσμια δεδομένα, που δεν αναφέρεται πουθενά, σε καμμιά ιδεολογία ή φιλοσοφία ή σε κοσμοθεωρία.

            Γι’ αυτό ενηνθρώπησε ο Χριστός, λέγουν οι Πατέρες, για να γίνει ο άνθρωπος Θεός, κατά χάριν! Ο πρώτος άνθρωπος ο Αδάμ, «έζησε» χωρίς το Θεό και διασπάσθηκε ο Θεός από τον άνθρωπο, και μαζί του όλοι όσοι ζούν χωρίς Θεό σήμερα, λέγουν οι Πατέρες.

 Όμως κατά Θεία Οικονομία δημιουργήθηκε μια νέα σχέση ανθρώπου–Θεού που να μη μπορεί πλέον να διασπασθεί. Στο πρόσωπο του ενανθρωπίσαντος και Αναστάντος Χριστού δημιουργήθηκε η νέα σχέση Θεού-ανθρώπου. Ο Νέος Αδάμ, ο Χριστός!

 Ο Χριστός είχε δύο τέλειες φύσεις, την ανθρώπινη και τη Θεϊκή, ασυγχύτως, ατρέπτως και αδιαιρέτως, αλλά σε ένα πρόσωπο, και αυτή η σχέση είναι πλέον αδιάσπαστη. Ο Χριστός ανελήφθηκε στους ουρανούς αδιάσπαστος.

Επήρε μαζί του την ανθρώπινη φύση, την έκανε αιωνίως δική Του!. Και όσο και να αποστατήσει ο άνθρωπος από το Θεό πλέον, δεν είναι τελεσίδικη αυτή η πτώση όπως η παλαιά του Αδάμ. Να λοιπόν τι στόχο έβαλε ο Θεός για τον άνθρωπο! Τη Θέωση!

Τώρα, μπορεί ο άνθρωπος μέσω του Χριστού, του μονογενή Υιού, του ομοούσιου με τον Πατέρα, όποτε το θελήσει να ενωθεί με το Θεό, να θεωθεί!

Ο Θεός θέλει να λάμπει μέσα σε Θεούς, κατά χάριν!.

        Δεν μπορεί όμως ο άνθρωπος να ζήσει, να ενωθεί με το Θεό έξω από την Εκκλησία, το σώμα του Χριστού, ενώ εμείς είμαστε μέλη του Χριστού. Και νεκρά μέλη του σώματος του Χριστού να είμεθα, μπορούμε πλέον όποτε το θελήσουμε να ζωοποιηθούμε!. Από εμάς πλέον εξαρτάται, τι θα επιλέξουμε, χώμα ή ουρανό;

Ο άνθρωπος πάσχει τη θέωση και ο Θεός την δίνει εφ’ όσον ο άνθρωπος εκφράσει τη θέλησή του. Πως; Με αγώνα μετανοίας, αγώνα κοπής των παθών και καθαρότητας της καρδιάς μας. Όταν καθαρίσουμε τη καρδιά μας, με ταπείνωση και με αρετές τότε θα έλθει ο Χριστός και ο άνθρωπος θα αρχίσει να θεώνεται! Κατά χάριν. Και στη πορεία της Θεώσεως είναι το πιό χρήσιμο μέλος της πολιτείας. Ο ευσυνείδητος πιστός έχει αγάπη στο συνάνθρωπό του, έχει πνεύμα θυσίας για τους αδυνάτους συνανθρώπους του. Θεωρεί τον πλησίον του ως εικόνα Χριστού. Σέβεται τους προϊσταμένους του, αγαπά την  πατρίδα του και γενικά είναι υπόδειγμα καλού πολίτη. Αξίζει να επισημάνουμε ότι αυτά τα χαρίσματα τα οφείλει στη Θεία Χάρι, που πάντα είναι συνεργός και τον βοηθά.

Οι άλλες <<θρησκείες>> έχουν στόχο να βρει ο άνθρωπος το Θεό, να κάνει καλά έργα, να προσεύχεται, να αξιοποιεί, μόνος του, τις δυνάμεις του. Όμως ο Θεός ήρθε, έλαβε σάρκα, έδειξε το δρόμο, της αγάπης του πλησίον, της θυσίας. Αυτή είναι και η διαφορά της <<κάθε θρησκείας>> από την Ορθοδοξία. Στην Ορθοδοξία ο πιστός ό,τι καλό αποκτά το οφείλει στη Χάρι του Τριαδικού Θεού και ποτέ στον εαυτό του. Προσπαθεί με ταπείνωση να ελκύσει τη Θεία Χάρι, που θα τον οδηγήσει στη Ζωή.

            Κατά τη Χριστιανική διδασκαλία η φιλαργυρία θεωρείται ειδωλολατρία, και είναι η αιτία του άκρατου πλουτισμού. Ο πιστός  όμως πρέπει να ζει, με απλότητα και λιτότητα. Η πίστη μας δεν είναι ιδεολογία, δεν είναι διανοητική κατάσταση. Είναι ότι ζούμε στο Θεό, Τον βλέπουμε, δεν χρειάζεται να πεθάνουμε για να δούμε το Θεό.
Στην Εκκλησία μας υπάρχει αυτή η ανώτερη εμπειρία, γιατί έχει την οριζόντια και την κάθετη διάσταση. Με την αγάπη του Θεού και του πλησίον.

           Σκοπός της ζωής μας λοιπόν, δεν είναι απλά να γίνουμε καλοί – ηθικοί άνθρωποι όπως στη Δυτική εκκλησία, με τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα. Είμαστε υποψήφιοι Θεοί! Δυνάμει Θεοί! Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας.

Αν βάλουμε δευτερεύοντες σκοπούς, στη ζωή μας, π.χ. καριέρα, σπουδές, χρήματα, δόξα  κ.λ.π. που μπορεί να είναι μεν καλοί, αλλά χωρίς τον πρωτεύοντα σκοπό, τη θέωση, δεν θα πετύχουμε. «Ελθέτω η βασιλεία σου» λέμε στο «Πάτερ ημών». Όταν λοιπόν βάλουμε πρώτα το σκοπό στη ζωή μας τη θέωση, όλα τα άλλα παίρνουν ευλογία, και έχουν άλλη διάσταση. Και προπαντός έτσι θα ελκύσουμε τη Θεία βοήθεια, το μεγάλο αυτό μέσο για την πρόοδο στη ζωή μας! Και έτσι ο στόχος του Θεού για τον άνθρωπο, θα γίνει και δικός μας στόχος. Πορεία προς τη Θέωση!

            Αντιθέτως, αν βγάλουμε από το κέντρο της ζωής μας το Χριστό, δεν θα μπορέσουμε ούτε προσωπικά να προοδεύσουμε, ούτε να φτιάξουμε ένα καλύτερο κόσμο. Θα είναι ο κόσμος ο σημερινός, των ουμανιστών και μηδενιστών,  κόσμος χωρίς ηθική που οδηγεί σε αδιέξοδα, σε αύξηση εγκλημάτων, σε αύξηση ναρκωτικών. Κόσμο που βλέπει τον πλησίον του σαν κόλαση, ως αντικείμενο για εκμετάλλευση! Ο άνθρωπος μηδενιστής χωρίς Θεό, είναι σχεδόν νεκρός. Χρειάζεται να αναγεννηθεί. «Όνομα έχει ότι ζει»!.

             «Η αγάπη πρέπει να μας μάθει και τα κόπρανα να αγαπάμε του άλλου». Έλεγε ο Ν.Γ.Πεντζίκης επηρεασμένος από το πνεύμα του Ευαγγελίου.

            Ποιο κοινωνικό σύστημα, ποιά φιλοσοφία ποιός ανθρωπισμός και πού μιλάει για ένα τέτοιο μεγαλείο της ανθρωπίνης φύσεως; Για ένα τόσο υψηλό στόχο;

Έχει δυνατότητα να εφαρμοσθεί η Ορθόδοξη διδασκαλία;

            Μετά από είκοσι και πλέον αιώνες εμπειρίας, δεν μπορούμε να λέμε πλέον αν όλα αυτά είναι ουτοπία και όχι ρεαλιστικά. Οι μάρτυρες, οι άγιοι σε όλα τα μήκη και πλάτη του Ορθόδοξου κόσμου είναι η βεβαίωση, ο εφαρμοσμένος Χριστιανισμός!.

Η Ορθοδοξία, η μόνη ελπίδα σωτηρίας του κόσμου!

Ο Βρεττανός Ιστορικός S. Runciman αν και προτεστάντης δήλωσε ότι τον 21^ο αιώνα, μόνο η Ορθοδοξία θα παραμείνει, από όλες τις θρησκείες.

Άραγε θα μπορέσουμε κάποτε στην Ελλάδα να εκτιμήσουμε αυτόν τον μοναδικό πλούτο; Αλλά για να τον εκτιμήσουμε θα πρέπει πρώτα να τον γνωρίζουμε!

            Η σημερινή οικονομική κρίση στην Ελλάδα είναι αποτέλεσμα της πνευματικής κρίσης που συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια στο τόπο μας.

Από τη μεταπολίτευση και μετά και ειδικά με την είσοδό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, διέρρευσε πλούτος χρημάτων από ειδικά πακέττα για τη βοήθειά μας, να εξευρωπαϊσθούμε και να συγχρονίσουμε το κράτος μας. Αντί λοιπόν να γίνει λογική και δίκαιη χρήση, και να γίνει αγνώριστη η Ελλάδα μας, έγινε αγνώριστη από την αντίθετη πλευρά. Τα κόμματα συναγωνίζοντο ποιό θα κολακεύσει περισσότερο το λαό σε παροχές, και χωρίς κανένα ηθικό φραγμό, φθάσαμε στο σημείο να είναι η κακοδιαχείρηση εμφανής σε κάθε δραστηριότητα και σε κάθε οργανισμό.

Η παιδεία ουσιαστικά διαλύθηκε, η γλώσσα υπέστη την μεγαλύτερη καταστροφή μετά την Μικρασιατική καταστροφή (Χ.Γιανναράς).

Ελληνικά κόμματα προέβαλαν την αθεΐα, στη χώρα της Ορθοδοξίας. Αλλά αν δεν προτείνουμε την καλλιέργεια του πολίτη, πως θα εφαρμοσθούν οι Ιδέες και τα συτήματα στην πράξη; Όταν ο καθείς κοιτά το δικό του μόνο συμφέρον, φθάνουμε στο σημείο ακόμα και <<Ιδεολόγοι>> να είναι αριστεροί στις Ιδέες και δεξιοί στις τσέπες, δυστυχώς.

Εν κατακλείδι για να επανέλθουμε στα οικονομικά από όπου ξεκινήσαμε, σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου, θεωρητικά το <<μαρξιστικό>> σύστημα ήταν πιό δίκαιο από το καπιταλιστικό που το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Όμως ο τρόπος που εφαρμόσθηκε στο λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό, το κατέστησε μισητό και αποτρόπαιο. Και ειδικά ο πόλεμος που στοίχισε τόσες ζωές στην Εκκλησία, ήταν ό,τι το χειρότερο για τη συνοχή των Ορδοδόξων λαών στους οποίους επεβλήθη.

Απομένει τώρα η αυτοκριτική, για να επανορθωθούν τα λάθη, και να περάσουμε στη νέα εποχή όχι της παγκοσμιοποίησης, αλλά της βελτίωσης της βάσης, του προσώπου, του λαού, με τη  παιδεία που είναι δοκιμασμένη τόσους αιώνες.

Αυτό που ονειρεύθηκε ο πρώτος Ορθόδοξος κυβερνήτης της Ελλάδος, που αγωνίσθηκε και το πλήρωσε με τη ζωή του, αυτό πρέπει και εμείς να πετύχουμε.

Το κακό στη πρόσφατη κρίση είναι ότι ο άνθρωπος ζεί (μάλλον επιβιώνει, όνομα έχει ότι ζεί) κοιτώντας μόνο το φθαρτό σώμα του και καθόλου ή ελάχιστα το αθάνατο μέρος του, τη ψυχή του. Άν έτσι συνεχίσουν τα πράγματα, θα προχωρήσουμε πιό κατηφορικά, Θεός φυλάξοι!

Ας μη γελοιώμαστε, αν δεν αλλάξουμε εμείς, δεν αλλάζει τίποτα!

 Ι.Κ.