ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΗΡΑΙΟΥ ΠΕΡΑΧΩΡΑ

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ ΗΡΑΙΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Αρχαιολογικός Χώρος Ηραίου (Περαχώρα)
Ο αρχαιολογικός χώρος Ηραίου βρίσκεται περίπου 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Αρχαίας Κορίνθου, στο τέρμα της χερσονήσου της Περαχώρας. Στην περιοχή έχουν αποκαλυφθεί εκτός του ιερού της Ήρας, τα σημαντικότερα λείψανα του πρώιμου κορινθιακού πολιτισμού, συμπεριλαμβανομένης μιας στοάς σε σχήμα Γ, μια μεγάλης υδροδεξαμενής, αίθουσες φαγητού και ένας δεύτερος μικρότερος ναός. Κέντρο ήταν το ιερό της Ήρας, στο λιμανάκι κάτω από το σημερινό φάρο Μελαγκάβι. Η περιοχή κατά τα προρωμαϊκά χρόνια, αποτελούσε ζωτικό τμήμα της κορινθιακής γης. Η κορινθιακή τέχνη, των γεωμετρικών και των αρχαϊκών χρόνων, θα ήταν ατελέστατα γνωστή, χωρίς τα ευρήματα της Περαχώρας. Οι ανασκαφές (1930-1933), εκτείνονται σε όλη την περιοχή του Ηραίου, και τα γειτονικά ιερά Ήρας Ακραίας και Λιμενίας. Η έρευνα επεκτάθηκε ως τη λίμνη της Βουλιαγμένης, όπου βεβαιώθηκαν κατάλοιπα νεολιθικής, πρώιμης ελλαδικής αλλά και μυκηναϊκής εποχής, ενώ εικάζεται ότι εδώ υπήρχε σημαντική πόλη με το όνομα Ηραίον. Τα ευρήματα της ευρύτερης περιοχής υποδεικνύουν ότι η πόλη Οινόη βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού Σχοίνου, και ο συνοικισμός Θερμά, τοποθετείται μέσα στην πόλη του Λουτρακίου.
Αρχαιολογικός Χώρος Ηραίου
Αρχαιολογικός Χώρος Ηραίου
Αν και υπάρχουν διάφορες εκδοχές για τον έλεγχο της περιοχής από το Άργος, τα Μέγαρα ή την Κόρινθο, πιθανότερη φαίνεται η εκδοχή να ήταν υπό τον έλεγχο της τελευταίας καθώς η είσοδος του ιερού ήταν προσανατολισμένη προς τα αρχαία λιμάνια της Κορίνθου. Κατά τη ρωμαϊκή περίοδο εδώ χτίστηκαν ιδιωτικές οικίες, δείγμα πως η περιοχή δεν ήταν πλέον ιερή.

Εδώ φέρεται να έθαψε τα δολοφονημένα παιδιά της η Μήδεια, εγκαταλείποντας την Κόρινθο. Ενώ τον 1ο αι. μ.Χ. ο Στράβωνας αναφέρει την ύπαρξη μάντη στο ιερό. Οι γνωστές σήμερα δομές του λατρευτικού χώρου αφορούν μια περιοχή 45 × 245 μέτρα, η οποία κάλυπτε ένα μικρό κολπίσκο και εκτεινόταν ανατολικά κατά μήκος της κορυφογραμμής.

Στο νοτιοδυτικό άκρο του, υπάρχει πολυγωνική έκταση, περίπου 25 × 25 μέτρα, λαξευμένη στο βράχο. Πολλοί την έχουν χαρακτηρίσει ως την Αγορά. Χρονολογείται από τον 6ο αιώνα π.Χ. και για αυτό θεωρείται σύγχρονη του ναού της Ήρας Ακραίας. Ο χαρακτηρισμός «Ακραία» αναφέρεται στην θέση του ιερού, στην άκρη της χερσονήσου. Φαίνεται να καταστράφηκε τον 4ο αι. π.Χ. και την χρήση της αντικατέστησε η Στοά. Στο κέντρο αυτής της έκτασης υπάρχουν και τα ερείπια ρωμαϊκής οικίας. Το παλαιότερο κτίσμα του χώρου είναι το ημικυκλικό, (τέλη 9ου αιώνα π.Χ.), το οποίο θεωρείται ότι κατασκευάστηκε για να παρομοιάζει τα γνωστά είδη οικίων-ναών του αργολικού Ηραίου.

Λίγο δυτικότερα της ημικυκλικής κατασκευής χτίστηκε (6ο αι. π.Χ.) τετράστυλος - πρόστυλος ναός. Ο σηκός του ήταν χωρισμένος σε 3 ιερά, ασυνήθιστη κατασκευή. Υπήρχε τοίχος που χώριζε το δυτικό άκρο του σηκού και η σκεπή ήταν μαρμάρινη, ενώ η χρήση συγκεκριμένων υλικών υποδηλώνει την ύπαρξη πρότερης κατασκευής τον 7ο αι. π.Χ..

Στην περιοχή νότια του ναού, υπήρχε ασβεστοκάμινος διαμέτρου 4,5 μέτρων. Ο τόπος μαρτυρά την ύπαρξη της με εμφανή ακόμα τα σημάδια καψίματος. Δεκαπέντε μέτρα ανατολικά του ναού υπήρχε άλλο ιερό διακοσμημένο με τρίγλυφα και μετώπες (αρχές 4ου αι. π.Χ.) και διαστάσεις 25 × 4 μέτρα. Στα τέλη του 4ου αιώνα προστέθηκαν ιονικοί κίονες στις γωνίες. Ακριβώς ανατολικά του ιερού υπήρχε διώροφη στοά σε σχήμα Γ, επίσης των τελών του 4ο αιώνα π.Χ. Το ανατολικό άκρος της στοάς ήταν 16,5×5,5 μέτρα, ενώ το βόρειο ήταν 17,5×5 μέτρα. Το ισόγειο έφερε δωρικούς κίονες, ενώ ο όροφος ιωνικούς, πρόκειται για το πρώτο δείγμα συνδυασμού των δύο ρυθμών. Περίπου 35 μέτρα ανατολικά της στοάς, υπήρχε υδροδεξαμενή με διαστάσεις 6 × 21 μέτρα και ημικυκλικό τελείωμα σε κάθε άκρη της. Την οροφή της στήριζαν εσωτερικοί πυλώνες. Στο ανατολικό άκρο υπήρχε λιμνοδεξαμενή διαστάσεων 3×5 μέτρων. Ενώ 10 μέτρα βορειανατολικά της, υπήρχε το σημείο εκβολής του νερού. Οι ανασκαφές χρονολογούν την υδροδεξαμενή μεταξύ 6ου και 4ου αιώνα π.Χ. Αμέσως νότιας της υδροδεξαμενής υπήρχε μια διπλή αίθουσα φαγητού. Αρχικά είχε αναγνωριστεί ως ελληνιστική οικία, όμως τα δείγματα χρήσης ανακλίντρων ενισχύει την θεωρία για χρήση ως αίθουσας φαγητού χρονολογίας 490 π.Χ. Περίπου 75 μέτρα ανατολικά της υδροδεξαμενής βρίσκονται τα ερείπια μιας κατασκευής που χρονολογείται από τον 6ο αι. π.Χ. Εκεί βρέθηκε μπρούτζινος ταύρος, με σικυώνια γραφή και χρονολογία στα τέλη του 6ου π.Χ αιώνα. Στο κέντρο του κτηρίου υπήρχε μια εστία γεγονός που υποδηλώνει ότι επρόκειτο για οικία-ναό. 750 μέτρα βορειανατολικά του ιερού, υπήρχε μια σειρά από υδροδεξαμενές, όπου η πρόσβαση γινόταν από σκάλα, 50 μέτρων, σκαλισμένη στο βράχο. Η κάθοδος είναι απότομη και τα σκαλιά κακοσυντηρημένα. 540 μέτρα βορειανατολικά του ιερού, υπήρχε εξάστηλη κρήνη ίδιας χρονολογίας με τη στοά. Πίσω από την πρόσοψη της υπήρχαν τρεις λεκάνες σκαλισμένες στο βράχο, παρόμοιες με αυτές της Πειρήνης στην Αρχαία Κόρινθο. Αυτή η κατασκευή αργότερα μετατράπηκε σε ρωμαϊκή βίλα. Υδραγωγοί ενώνουν τις υδροδεξαμενές με την κρήνη και την κρήνη με την υδροδεξαμενή του Ιερού και της Στοάς. Κατά μήκος των αγωγών αυτών υπήρχαν λιμνοδεξαμενές, συμπεριλαμβανομένης μια ακριβώς πάνω από την κρήνη.

Η σημασία του Ηραίου στην αρχαιολογία έγκειται στην μελέτη της αρχιτεκτονικής ναών αλλά και του τρόπου υπαίθριας λατρείας στην Κορινθία. Το ασυνήθιστο σχέδιο, η τοποθεσία αλλά και τα απομεινάρια της ημικυκλικής κατασκευής του 9ου αιώνα π.Χ., παρουσιάζουν ενδιαφέρον για τη μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής των ναών στην αγροτική και λατρευτική μορφής της. Η αναφορά του Στράβωνα σε μάντη, και ο μύθος για τα παιδιά της Μήδειας, ενισχύουν και ίσως εξηγούν την ύπαρξη χθόνιων στοιχείων στη λατρεία της Ήρας Ακραίας, αν και από κάποιους αυτό δεν γίνεται αποδεκτό.